Artykuły, które mogą Cię zainteresować:

Krztusiec inaczej nazywany kolkuszem to ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywoływana przez pałeczkę krztuśca Bordatella pertussis. Głównym objawem krztuśca są nawracające napady męczącego kaszlu, które prowadzą do trudności z oddychaniem. Krztusiec jest chorobą mocno zaraźliwą, rozprzestrzenia się drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z chorą osobą. Szacuje się, że ok 85% nieuodpornionych osób ulega zakażeniu w wyniku z chorą osobą.

Krztusiec - jak dochodzi do zakażenia?

Źródłem zakażenia krztuśca jest chory człowiek, a do przeniesienia choroby dochodzi wyłącznie drogą kropelkową przez górne drogi oddechowe. Choroba występuje najczęściej u dzieci w przedziale wiekowym od 0 do 4 lat, zatem dolegliwość może pojawić się już w pierwszych tygodniach po urodzeniu, ponieważ niemowlak nie otrzymuje biernej odporności przeciw krztuścowej od matki. Mimo iż przebycie krztuśca daje długotrwałą odporność, możliwe jest powtórne zachorowanie. Odporność uzyskana po szczepieniu przeciw krztuścowi nie jest trwała i może zniknąć po upływie 3 lat.

Okres wylęgania krztuśca wynosi od 6 dni do 20 dni. Zaraźliwość krztuśca to ok. sześć tygodni, przy czym największa jest w okresie nieżytowym i do 3 tygodni napadowego kaszlu, później stopniowo maleje. Po wdrożeniu antybiotykoterapii chory przestaje zarażać po ok. 7 dniach od rozpoczęcia leczenia. 

Krztusiec - objawy i rozpoznanie

Początek choroby przypomina objawy powszechnie występujących infekcji wirusowych, co utrudnia szybkie rozpoznanie choroby. Przebieg krztuśca można podzielić na 3 okresy:

- okres nieżytowy;

- okres kaszlu napadowego;

- okres rekonwalescencji.

Okres nieżytowy rozpoczyna się ok. 6-20 dni od zakażenia i trwa ok. 2 tygodni. Ze względu na objawy przypominające zwykłą infekcję wirusową jest to najbardziej zakaźny czas, ponieważ osoba chora może nie mieć świadomości, że to nie jest zwykłe przeziębienie. Objawy okresu nieżytowego krztuśca to:

• katar;

• zapalenie gardła;

• łagodny, suchy kaszel nasilający się w nocy;

• stan podgorączkowy/gorączka,

• czasami zapalenie spojówek.

   

Okres kaszlu napadowego. Okres kaszlu napadowego trwa od 4 do 8 tygodni. Namnażające się bakterie i wytwarzana przez nie między innymi toksyna krztuścowa doprowadzają do miejscowego niszczenia nabłonka układu oddechowego w wyniku czego u chorej osoby pojawia się duża ilość gęstego i lepkiego śluzu, który drażni i zatyka przełyk powodując bolesne i męczące napady kaszlu. W czasie napadu kaszlu pojawia się zaczerwienienie twarzy, wysuwanie języka, duszność, bezdechy z zasinieniem twarzy, mimowolne oddanie moczu lub stolca. Napady kaszlu kończą się charakterystycznymi świstami i wymiotami. Po napadzie kaszlu pacjent jest mocno wyczerpany.

Krztusiec u niemowląt i małych dzieci przebiega ciężej niż u dzieci starszych. 50% niemowląt do 6 miesiąca życia wymaga hospitalizacji. Łagodne objawy występują u osób starszych zaszczepionych przeciw krztuścowi w dzieciństwie. U osób dorosłych przewlekający się kaszel zawsze wymaga diagnostyki w kierunku krztuśca.

Okres rekonwalescencji. Trzeci okres choroby jest okresem stopniowego zdrowienia. Wówczas głównym objawem krztuśca jest mniejsza siła i zmniejszenie częstości ataków kaszlu. Zdrowienie trwa najczęściej ok. 2 tygodni, może jednak przedłużać się nawet do roku.

Powikłania po krztuścu

Powikłania po przebyciu krztuśca występują one 5-krotnie częściej u dzieci poniżej 6 miesiąca życia. Powikłania pojawiające się najczęściej w drugim okresie choroby to:

• bezdech;

• niedotlenienie;

• sinica;

• omdlenia;

• wymioty;

• krwawienia ze spojówek, z nosa i uszu;

• pękanie naczyń krwionośnych w gałce ocznej i na twarzy;

• obrzęki twarzy;

• bóle brzucha.

Po przebyciu krztuśca mogą wystąpić powikłania w postaci:

• zapalenia płuc – jest to najczęstsze powikłanie o ciężkim przebiegu, może prowadzić do rozwoju ropnia płuc;

• encefalopatia krztuścowa – uszkodzenie mózgu dziecka i wynikające z niego zaburzenie rozwoju psychofizycznego;

• niedożywienie związane z występowaniem uporczywych wymiotów;

• zapalenia ucha środkowego;

• zapalenia mózgu;

• przepuklina brzuszna;

• krwawienia do ośrodkowego układu nerwowego;

Krztusiec - leczenie i szczepienia

Leczenie krztuśca polega na podawaniu antybiotyków. W przypadku niemowląt leczenie krztuśca, ze względu na możliwość wystąpienia powikłań, powinno odbywać się w szpitalu. W leczeniu krztuśca stosuje się też leki łagodzące objawy. Napady kaszlu można zmniejszać, często wietrząc pokój, w którym przebywa chory.

Najlepszą metodą profilaktyki są szczepienia ochronne. Według obowiązkowego programu szczepień, każde dziecko powinno zostać zaszczepione 4 dawkami szczepionki DTwP w 2, 3-4 , 5-6  i 16-18 miesiącu życia (całokomórkową szczepionką przeciw krztuścowi) oraz dawką przypominającą w 6 roku życia bezkomórkową szczepionką DTaP. Rodzice, którzy w ramach szczepienia podstawowego (4 pierwsze dawki) chcą zaszczepić dziecko szczepionką bezkomórkową przeciw krztuścowi, muszą sami opłacić koszt szczepionki. Szacuje się, że szczepienia dają odporność u ok. 90% zaszczepionych.

Dawka przypominająca szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi podawana raz na 10 lat jest zalecana dla:

• młodzieży w wieku 14 lub 19 lat;

• personelowi medycznemu oddziałów neonatologicznych i pediatrycznych;

• wszystkim osobom mającym kontakt lub mogącym mieć kontakt z niemowlętami;

• kobietom w ciąży (optymalnie w 3 trymestrze).

Jakie są dostępne szczepionki przeciw krztuścowi w Polsce?

Na rynku dostępne są różne szczepionki przeciw krztuścowi. Występują zawsze w postaci  skojarzonej przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi. Szczepionki mogą być podawane dzieciom, młodzieży i dorosłym.

Szczepionki dla dzieci zawierają:

- pełnokomórkowy składnik krztuśca (szczepionka DTwP)

- bezkomórkowy składnik krztuśca, wtedy występują jako:

• szczepionka 3 w 1 (DTaP - przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi),

• szczepionka 4 w 1 (DTaP-IPV - przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis),

• szczepionka 5 w 1 (DTaP-IPV+Hib - przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b),

• szczepionka 6 w 1 (DTaP+IPV+Hib+wzwB - przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B)

Szczepionki dla młodzieży i dorosłych występują jako szczepionka dTap, przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi z obniżoną zawartością antygenów błonicy i krztuśca oraz bezkomórkowym składnikiem krztuśca.

INNE ARTYKUŁY, KTÓRE MOGĄ CIĘ ZAINTERESOWAĆ:

• Odra - choroby wieku dziecięcego

• Różyczka to ostra choroba zakaźna

• Szkarlatyna - wysypkowa choroba zakaźna

Katowice, ul. Stara Kłodnicka 43

pn.-pt.: 8:00-18:00

Rejestracja: 667 937 572

Przychodnia Mark-Med 

w Katowicach

KONTAKT

GODZINY OTWARCIA

MENU

Nasz adres:

ul. Stara Kłodnicka 43

40-703 Katowice (woj.śląskie)

Napisz do nas:

mark-med@mark-med.pl

NASZE USŁUGI

Zadzwoń do nas:

+48 (32) 7818704

+48 667 937 572

Od poniedziałku do piątku

8:00 - 18:00