Borelioza

Borelioza nazywana inaczej chorobą z Lyme jest najbardziej znaną spośród chorób odkleszczowych. To choroba przewlekła o zróżnicowanych objawach, która może doprowadzić nawet do śmierci. Borelioza występuje we wszystkich krajach Europy, w Ameryce Północnej i Azji. W Polsce najwięcej zachorowań odnotowuje się w północnej części kraju, najczęściej w okresie od maja do listopada. W 2004 roku zachorowało blisko cztery tysiące Polaków, w 2010 roku – liczba ta była ponad dwukrotnie wyższa, a w 2019 roku zanotowano aż 20 614 zachorowań. Liczba rozpoznawanych przypadków wzrasta, z powodu większej świadomości jak i dostępu do coraz lepszych metod diagnostycznych.

BORELIOZA - JAKIE SĄ JEJ OBJAWY? FAZY BORELIOZY.

Objawy boreliozy są mocno zróżnicowane, bardzo podobne do różnych powszechnie występujących chorób. To sprawia, że borelioza jest rozpoznawana przez lekarzy różnych specjalności w tym np. lekarzy rodzinnych, dermatologów czy neurologów. 

FAZA WCZESNA MIEJSCOWA BORELIOZY. Najbardziej charakterystycznym objawem wczesnej boreliozy jest wystąpienie rumienia wędrującego nazywanego również "bawolim okiem". Jego pojawienie się jest potwierdzeniem zakażenia bakterią Borellia i nie wymaga dodatkowych testów laboratoryjnych. Rumień występuje najczęściej w miejscu ukąszenia kleszcza od 3 dni do 3-4 tygodni po zarażeniu się boreliozą. Jednak jak nazwa wskazuje bywa również, że rumień pojawia się w zupełnie innym miejscu. Rumieniem wędrującym nazywamy zaczerwienienie o średnicy do kilkunastu centymetrów, które z każdym dniem zwiększa swoją średnicę. Po rozpoczęciu leczenia rumień blednie w tych samych granicach, jednak nie zmniejsza swojej średnicy. Szacuje się, że rumień wędrujący pojawia się u ok. 40-60% zakażonych.

Mogą mu towarzyszyć objawy zbliżone do symptomów grypy:

• bóle mięśni;
• bóle stawów;
• bóle i zawroty głowy;
• ogólne zmęczenie.

Jeśli we wczesnej fazie boreliozy nie zostaną podane antybiotyki, choroba przechodzi w fazę rozsianą. W ciągu 2 tygodni do kilku miesięcy, a nawet lat pojawiają się objawy wtórne.

FAZA WCZESNA ROZSIANA BORELIOZY. Po kilku tygodniach od zakażenia boreliozą może dojść do rozsiana choroby za pośrednictwem krwi i naczyń chłonnych do różnych narządów. W tej fazie mogą pojawić się różne objawy skórne, neurologiczne, kardiologiczne w zależności od narządów, które zostały zajęte przez chorobę. Mogą wystąpić objawy takie jak np.:

• na skórze mogą pojawić się liczne pierścieniowate wtórne rumienie wędrujące;
• gorączka;
• osłabienie;
• bóle mięśniowe;
• bóle głowy;
• sztywność stawów;
• zapalenie mięśnia sercowego;
• bloki przewodzenia w sercu;
• zapalenie spojówek;
• zapalenie tęczówki oka;
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;
• porażenie nerwu twarzowego lub innych nerwów czaszkowych;
• objawy obwodowego zapalenia nerwu.

FAZA PÓŹNA BORELIOZY. Neuroborelioza układu nerwowego może ujawnić się wiele lat od zakażenia.  zależności od czasu utrzymywania się objawów neuroboreliozę dzieli się na wczesną (early NB), kiedy objawy choroby utrzymują się krócej niż 6 miesięcy, i późną (late NB), gdy objawy występują od 6 miesięcy do kilku lub nawet kilkunastu lat od zakażenia.Występuje u ok. 15-40 % zakażonych. Neuroborelioza może objawiać się jako:

• porażenie nerwów czaszkowych;
• drżenia mięśni;
• bóle korzeniowe;
• niedowłady;
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;
• przewlekłe zapalenie mózgu;
• fibromialgia;
• problemy z koncentracją i zaburzenia pamięci;
• zaburzenia intelektu i zaburzenia charakterologiczne;

JAK WYGLĄDA DIAGNOSTYKA  I LECZENIE BORELIOZY?

Rozpoznania boreliozy dokonuje się na podstawie objawów klinicznych, które są następstwem ukłucia przez kleszcza. Wystąpienie rumienia wędrującego jest wskazaniem do podjęcia antybiotykoterapii i nie wymaga wykonania dodatkowych testów laboratoryjnych. W momencie gdy u pacjenta nie występuje rumień wędrujący diagnostyka jest bardziej złożona. Najczęściej diagnoza stawiana jest na podstawie objawów klinicznych, po wykluczeniu innych schorzeń. Borelioza bywa mylona z takimi chorobami jak:

• nerwica;
• reumatyzm;
• fibromialgia;
• stwardnienie rozsiane;
• toczeń rumieniowaty.

Badania serologiczne krwi polegają na wykrywaniu przeciwciał IgM i IgG przeciw Borrelii. W Polsce popularnymi badaniami wykonywanymi w diagnostyce boreliozy są:

• test ELISA (30% wiarygodności);

• jest test Western Blot (70% wiarygodności) - można wykonać go po minimum 3 tygodniach od ukąszenia;

•  PCR, czyli badanie polegające na poszukiwaniu (we krwi lub moczu, płynie stawowym lub mózgowo-rdzeniowym) DNA bakterii. Można je zrobić w kilku miejscach w Polsce już kilka dni po ukąszeniu, nie ma ono bowiem związku z przeciwciałami.

Wynik badania serologicznego zależy od postaci choroby, czasu występowania objawów i ewentualnej wcześniejszej antybiotykoterapii. Żaden z dostępnych testów nie może w 100 proc. wykluczyć ani potwierdzić boreliozy. Zdarza się więc, że u chorych, mających żywe krętki boreliozy w organizmie, wynik badania jest ujemny. Im wcześniej zacznie się terapię, tym jest krótsza i daje większą szansę na całkowite wyleczenie, bez pozostawienia szkód w organizmie.

JAK PRZEBIEGA LECZENIE BORELIOZY?

W leczeniu boreliozy stosuje się antybiotyki. Kuracja trwa od trzech do czterech tygodni. Potwierdzeniem skuteczności antybiotykoterapii jest ustąpienie objawów klinicznych. Jeśli dwukrotne zastosowanie leczenia nie przyniosło pożądanych efektów, należy poszukać innych przyczyn dolegliwości pacjenta. Należy pamiętać, że utrzymywanie się przeciwciał w surowicy nie świadczą o niepowodzeniu – bakterie mogą pozostawać w organizmie nawet przez wiele lat.

Pomimo skutecznie przeprowadzonej terapii boreliozy, potwierdzonej badaniami diagnostycznymi wykazującymi brak aktywnej formy drobnoustroju, pacjenci mogą się uskarżać na występowanie utrzymujących się miesiącami niespecyficznych objawów, takich jak: ból głowy, uczucie zmęczenia, bóle mięśni i stawów, zaburzenia funkcji poznawczych (zespół poboreliozowy). Nie są znane przyczyny występowania tych dolegliwości. Przypuszcza się, że są one wynikiem trwałego uszkodzenia tkanek przez krętki lub wystąpienia reakcji immunologicznej przeciwko Borrelia sp.

Borelioza w ciąży również jest zjawiskiem groźnym, szczęście w nieszczęściu, że głównie dla kobiety, a nie jej jeszcze nienarodzonego dziecka. Żadne badania naukowe nie potwierdziły bowiem, że choroba wpływa na uszkodzenia płodu, bądź urodzenie dzieci z chorobami genetycznymi czy od razu chorych na boreliozę. Choroba nie wpływa również na przedwczesny poród.

JAK UCHRONIĆ SIĘ PRZED BORELIOZĄ?

Szacuje się, że ok. kilkunastu procent kleszczy jest nosicielami BORELIOZY,  jeśli odsetek przekracza 20% na danym terenie, mamy już problem niemal epidemii. Wbrew pozorom nie czają się one na nas na drzewach. Praktycznie nigdy nie bytują wyżej niż 1,5 metra nad ziemią, a najczęściej znajdziemy je po prostu na wysokich trawach lub w krzakach.

Przyjmowanie antybiotyków jako profilaktyki po pokłuciu przez kleszcze nie jest zalecane. Nie ma też sensu przeprowadzanie badania kleszcza na obecność patogenów.

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ O INNYCH CHOROBACH ODKLESZCZOWYCH:

KLESZCZOWE ZAPALENIE MÓZGU  |  ANAPLAZMOZA  |  BABESZJOZA

ZAPRASZAMY NA KONSULTACJE W PORADNI MEDYCYNY PODRÓŻY W NASZEJ PRZYCHODNI W KATOWICACH!

Przychodnia Mark-Med / ul. Stara Kłodnicka 43, Katowice  / REJESTRACJA: 667 937 572

POLUB NAS NA FACEBOOK'U

Katowice, ul. Stara Kłodnicka 43

pn.-pt.: 8:00-18:00

Rejestracja: 667 937 572

Przychodnia Mark-Med 

w Katowicach

KONTAKT

GODZINY OTWARCIA

MENU

Nasz adres:

ul. Stara Kłodnicka 43

40-703 Katowice (woj.śląskie)

Napisz do nas:

mark-med@mark-med.pl

NASZE USŁUGI

Zadzwoń do nas:

+48 (32) 7818704

+48 667 937 572

Od poniedziałku do piątku

8:00 - 18:00