Osoby wybierające się w podróż do Panamy zachęcane są do zachowania szczególnej czujności po tym, jak w kraju odnotowano duży wzrost liczby zachorowań spowodowanych przez rzadko występujące wirusy z grupy hantawirusów w ciągu ostatniego roku. Według Światowej Organizacji Zdrowia, Ministerstwo Zdrowia w Panamie zgłosiło w sumie 103 przypadki hantawirusa w 2018 r., w porównaniu do nieco ponad 20 przypadków w 2017 r.  i mniej niż 10 w 2016 r.  Większość zgłoszonych zachorowań, bo aż 99 ze 103 miało miejsce w prowincji Los Santos, a ponad dwie trzecie zachorowań odnotowano w okresie między czerwcem, a wrześniem. U 48 osób zakażonych wirusem rozwinęła się poważniejsza płucna postać choroby, a cztery z nich zmarły.

WHO przypuszcza, że wzrost liczby zachorowań może mieć związek ze zwiększającą się liczbą gryzoni oraz większej interakcji zachodzącej między ludźmi i zwierzętami. Na tą chwilę nie ma konkretnych środków leczniczych ani szczepionek przeciwko tej chorobie - głównie dlatego, że trudno jest przeprowadzić badania, gdy liczba osób dotkniętych chorobą jest niewielka, a leczenie koncentruje się na łagodzeniu objawów. WHO wydało ostrzeżenie o wirusie w ramach przygotowań do Światowych Dni Młodzieży, które odbędą się w Panamie w tym miesiącu, kiedy kraj spodziewa się napływu odwiedzających.

CZYM SĄ ZAKAŻENIA HANTAWIRUSOWE?

Zakażenia hantawirusowe to gorączki krwotoczne wywoływane przez kilkanaście serotypów hantawirusów, należących do rodziny Bunyaviridae. Hantawirusy to grupa wirusów rozprzestrzenianych przez gryzonie, takie jak szczury, myszy i norniki.  Choroba występuje u ludzi narażonych na kontakt z gryzoniami, zwłaszcza mieszkańców terenów wiejskich.

• nie mają specyficznego wektora odpowiedzialnego za transmisję;

• rezerwuarem hantawirusów są gryzonie;

• rozprzestrzenianie zakażenia zachodzi na drodze inhalacji aerozolu zawierającego wydaliny gryzoni;

• alternatywną drogą zakażenia jest kontakt z materiałem zakaźnym przez błony śluzowe oraz uszkodzoną skórę;

• chory człowiek nie stanowi zagrożenia dla otoczenia.

JAKIE SĄ OBJAWY ZAKAŻENIA HANTAWIRUSAMI?

Choroba może przekształcić się w dwie poważne infekcje:

• gorączkę krwotoczną z zespołem nerkowym

• hantawirusowy zespół płucny.

GORĄCZKA KRWOTOCZNA Z ZESPOŁEM NERKOWYM.

Zakażenie przenosi się na człowieka drogą wziewną. Źródłem wirusów są kał, mocz i ślina gryzoni. Do zakażenia ludzi dochodzi najczęściej za pośrednictwem wyschniętych odchodów gryzoni, moczu i kału, które zostały rozpylone na przykład w czasie sprzątania długo nieużywanych pomieszczeń odwiedzanych przez gryzonie. Rzadziej występują, aczkolwiek zostały wystarczająco udokumentowane, zakażenia drogą pokarmową za pośrednictwem pożywienia skażonego odchodami szczurów oraz przez ugryzienie szczura lub skażenie rany przez odchody zakażonych gryzoni.

Gorączki krwotoczne z zespołem nerkowym nie przenoszą się bezpośrednio miedzy ludźmi – chory na gorączkę z zespołem nerkowym nie jest niebezpieczny dla otoczenia. Wyjątkiem wśród hantawirusów jest wirus Andy z Ameryki Południowej, który jako jedyny przenosi się między ludźmi powodując hantawirusowy zespół płucny. Uważa się, że hantawirusy są nieszkodliwe dla gryzoni.

Przebieg kliniczny gorączki z zespołem nerkowym cechuje się ostrym początkiem z szybkim narastaniem temperatury ciała do ponad 40°C, bólami głowy, bólami mięśni i stawów. Szybko na pierwszy plan wysuwają się objawy wstrząsowe (bardzo niskie ciśnienie tętnicze krwi), a następnie objawy uszkodzenia nerek: skąpomocz z białkomoczem lub bezmocz. U części chorych rozwija się śpiączka mocznicowa.

Gorączki krwotoczne z zespołem nerkowym w ciężkiej postaci zwykle przebiegają w 5 fazach: gorączkowej, która przechodzi w fazę wstrząsową, następnie fazę skąpomoczu, potem fazę wielomoczu (diuretyczną) oraz kończy się fazą zdrowienia.

Faza gorączkowa trwa zwykle od 3 do 4 dni. Rozpoczyna się nagłą gorączką, bólami głowy, silnymi bólami mięśni, wzmożonym pragnieniem, brakiem apetytu, często nudnościami oraz wymiotami. Zwykle występuje również światłowstręt, ból zagałkowy, czasami nieostre widzenie towarzyszące zapaleniu ciałka rzęskowego. Charakterystyczne jest zaczerwienienie twarzy, szyi, klatki piersiowej i pleców, jak również przekrwienie gardła i spojówek oraz obrzęk wokół oczodołów. W miejscach uciśniętych, na przykład pod pachami, oraz na spojówkach mogą być widoczne wybroczyny. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się białkomocz i nieprawidłowy osad moczu, czasem krwiomocz oraz cechy łagodnego do umiarkowanego rozsianego krzepnięcia wewnątrznaczyniowego (DIC).

Faza niedociśnienia, której często towarzyszy wstrząs, trwa od kilku do 48 godzin. Rozpoczyna się od spadku ciśnienia tętniczego, czasem od wstrząsu. Cechuje się przyspieszoną akcją serca i zagęszczeniem krwi. W badaniach laboratoryjnych pojawia się znaczna leukocytoza z odmłodzeniem i utrzymującą się małopłytkowością. W badaniu moczu stwierdza się silny białkomocz i zmniejszenie ciężaru właściwego moczu. Gdy dochodzi do zastoju krwi w nerkach i martwicy cewek nerkowych, pojawia się skąpomocz.

Faza skąpomoczu, przebiegająca z niewydolnością nerek, trwa od 3 do 10 dni. W tej fazie choroby nadal utrzymuje się skłonność do krwawień do narządów wewnętrznych.

Faza wielomoczu, czyli wydalanie zwiększonej ilości słabo zagęszczonego moczu. Powrót funkcji nerek, który objawia się wielomoczem, paradoksalnie niesie niebezpieczeństwo odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych. Łagodne zachorowania mogą się objawiać jedynie gorączką, zaburzeniami trawiennymi i przejściowym skąpomoczem przechodzącym w późniejszy wielomocz z oddawaniem słabo zagęszczonego moczu.

Faza zdrowienia. Jeżeli gorączka krwotoczna z zespołem nerkowym przebiegała łagodnie, zwykle wystarcza jedynie oszczędzający tryb życia do czasu powrotu dobrego samopoczucia. W rzadkich przypadkach ciężkich powikłań powrót do pełni zdrowia może wymagać rekonwalescencji i ograniczeń dietetycznych stosowanych w chorobach nerek.

HANTAWIRUSOWY ZESPÓŁ PŁUCNY

Okres wylęgania choroby wynosi 1-6 tygodni. W początkowej fazie zakażenie przypomina gorączkę krwotoczną z zespołem nerkowym, następnie dołączają się zmiany płucne, które stopniowo ulegają nasileniu i zaczynają dominować w obrazie klinicznym. Choroba rozpoczyna się objawami zwiastunowymi, do których zalicza się objawy takie jak:

• gorączka,
• bóle mięśni,
• nudności,
• wymioty,
• ból brzucha,
• zawroty głowy.

Faza prodromalna trwa 1-11 dni, po niej dochodzi do rozwoju fazy płucnej, która charakteryzuje się spadkiem ciśnienia tętniczego, tachykardią. Badaniami dodatkowymi można stwierdzić hipoksemię, a w badaniu RTG klatki piersiowej widoczne są cechy obrzęku płuc.

Gwałtowne pogorszenie stanu chorego prowadzi do ostrej niewydolności krążeniowo-oddechowej, wymagającej natychmiastowego leczenia na oddziale intensywnej terapii (rozwija się zespół ARDS, nasilają się objawy wstrząsu, mogące w konsekwencji doprowadzić do zgonu chorego). Śmiertelność z powodu hantawirusowego zespołu płucnego kształtuje się na poziomie 50%). Rozpoznanie: na podstawie obrazu klinicznego, a także wykrycia swoistych przeciwciał IgM i IgG w testach serologicznych (ELISA); antygenów rekombinowanych (Western blot), przeciwciał przeciwko rekombinowanym białkom i peptydom hantawirusowym (rapid immunoblot strip assay).

W przeciągu kilku lub kilkudziesięciu godzin choroba może rozwinąć się i spowodować niewydolność oddechową będącą przyczyną śmierci.

JAK ZAPOBIEGAĆ ZAKAŻENIOM HANTAWIRUSOWYM?

Podstawowym działaniem profilaktycznym jest unikanie kontaktu z gryzoniami będącymi rezerwuarem hantawirusów oraz unikanie zanieczyszczenia produktów spożywczych odchodami gryzoni. W czasie sprzątania zakurzonych pomieszczeń zamieszkiwanych przez gryzonie należy zakładać maseczkę i rękawice oraz unikać kontaktu brudnych rąk z błonami śluzowymi (nos, spojówki).

ZAPRASZAMY NA WIZYTĘ W NASZEJ PRZYCHODNI W KATOWICACH

Przychodnia Mark-Med / ul. Stara Kłodnicka 43, Katowice  / REJESTRACJA: 667 937 572

Odwiedź nas na Facebook'u

Katowice, ul. Stara Kłodnicka 43

pn.-pt.: 8:00-18:00

Rejestracja: 667 937 572

Przychodnia Mark-Med 

w Katowicach

KONTAKT

GODZINY OTWARCIA

MENU

Nasz adres:

ul. Stara Kłodnicka 43

40-703 Katowice (woj.śląskie)

Napisz do nas:

mark-med@mark-med.pl

NASZE USŁUGI

Zadzwoń do nas:

+48 (32) 7818704

+48 667 937 572

Od poniedziałku do piątku

8:00 - 18:00