Toksoplazmoza

Toksoplazmoza to choroba pasożytnicza występująca na całym świecie. U większości zarażonych osób przebiega bezobjawowo. Toksoplazmoza jest szczególnie niebezpieczna dla osób z upośledzoną odpornością oraz dla kobiet w ciąży. Zakażenie kobiety ciężarnej może prowadzić do wewnątrzmacicznego obumarcia płodu lub wystąpienia ciężkich wad u nowonarodzonego dziecka.

CO TO JEST TOKSOPLAZMOZA I JAK CZĘSTO WYSTĘPUJE?

Toksoplazmoza to choroba pasożytnicza, którą wywołuje pierwotniak Toxoplasma gondii. Pasożytniczy pierwotniak występuje w różnych stadiach rozwojowych w tkankach większości ssaków i ptaków oraz w przewodzie pokarmowym kotowatych. Oocysty wydalane są przez koty wraz z kałem, po kilku dniach stają się zdolne do zakażenia. Oocysty są wyjątkowo odporne na niesprzyjające warunki środowiskowe, zachowują zdolność inwazyjną w glebie do roku, w wodzie nawet do kilku lat. U innych ssaków, dochodzi do powstania tzw. cyst, które obecne są w różnych tkankach, głównie w mięśniach szkieletowych, mięśniu sercowym i mózgu.

Szacuje się, że na świecie od 25 do ok. 75% populacji jest zarażonych pierwotniakiem Toxoplasma gondii, częstość zarażenia zależy od regionu świata i klimatu. Najmniej zarażonych jest w północnej Europie oraz w Azji południowo-wschodniej. W krajach tropikalnych zarażenie może dotyczyć nawet 95% ludzi, w Polsce jest to ok. 40–60%.

TOKSOPLAZMOZA  - JAK DOCHODZI DO ZARAŻENIA?

Do zarażenia toksoplazmozą u człowieka może dojść:

• drogą pokarmową:

- przez spożycie niedogotowanego lub zanieczyszczonego mięsa zwłaszcza wieprzowiny, jagnięciny i dziczyzny lub skorupiaków takich jak ostrygi, małże. Ważne jest odpowiednie przygotowywanie potraw i zachowanie przy tym higieny, aby nie przenosić cyst na zanieczyszczonych sztućcach, deskach do krojenia.

- przez spożycie nieumytych owoców lub warzyw, które mogły być zanieczyszczone kocimi odchodami;

- przez przypadkowe przeniesienie rękoma do ust oocyst szczególnie po kontakcie z zanieczyszczoną ziemią, żwirkiem z kociej kuwety lub cyst po kontakcie z surowym mięsem;

• drogą przezłożyskową - u kobiety, która została zakażona tuż przed ciążą lub w czasie jej trwania dochodzi do przedostania się infekcji przez łożysko. Ciężarna może przejść chorobę bezobjawowo, natomiast zakażenie może mieć poważne konsekwencje dla dziecka;
• przez transfuzję krwi lub przeszczepienie narządów od zarażonego dawcy;

Zarażenie Toxoplasma gondii nie jest równoznaczne z chorobą, gdyż najczęściej przebiega bezobjawowo. Pierwotniaki uwolnione ze spożytych cyst lub oocyst rozsiewają się po organizmie z krwią i chłonką, ale większość z nich jest niszczona przez układ odpornościowy. Część osiedla się w tkankach, tworząc cysty, które do końca życia pozostają w ciele gospodarza.

Osoba zarażona nie ulega ponownie zarażeniu tym samym szczepem toksoplazmozy. Istnieją jednak 3 szczepy toksoplazmozy, możliwe jest więc trzykrotne przebycie zakażenia np. w trakcie pobytu w innym kraju lub poprzez spożycie importowanego mięsa.

JAKIE SĄ OBJAWY TOKSOPLAZMOZY? JAK SIĘ JĄ ROZPOZNAJE?

PRZEBIEG TOKSOPLAZMOZY U OSÓB ZDROWYCH.

U osób zdrowych zarażenie zazwyczaj przebiega bezobjawowo. U około 10% zarażonych rozwija się postać objawowa tzw. toksoplazmoza węzłowa, która objawia się:

• powiększenie i bolesność jednego lub kilku węzłów chłonnych głównie w okolicach szyi;
• osłabienie;
• bóle mięśni;
• bóle głowy;
• stan podgorączkowy;
• wzmożona potliwość.

Do rozpoznania toksoplazmozy węzłowej potrzebne jest wykonanie specjalistycznych badań, które mają za zadanie wykluczenie innych chorób o podobnym przebiegu. W tej postaci toksoplazmozy rzadko konieczne jest leczenie, ponieważ objawy ustępują samoistnie w ciągu kliku tygodni do kilku miesięcy.

Bardzo rzadko u zdrowej osoby w przypadku zajęcia różnych narządów może dojść do:

• zapalenia płuc;
• zapalenia wątroby;
• zapalenia mięśnia sercowego;
• zapalenia mózgu.

PRZEBIEG TOKSOPLAZMOZY U OSÓB Z NIEDOBOREM ODPORNOŚCI

U osób z upośledzonym układem odpornościowym tj. z zakażeniem HIV, podczas leczenia immunosupresyjnego lub z chorobą nowotworową może wystąpić ciężka postać choroby. Z racji, że cysty pozostają w organizmie człowieka do końca jego życia stany niedoboru odporności mogą doprowadzić do nawrotu (reaktywacji) choroby. U takich osób toksoplazmoza daje objawy takie jak:

• gorączka;
• splątanie;
• bóle głowy;
• drgawki;
• zapalenie płuc;
• zapalenie mięśnia sercowego;
• zapalenie siatkówki;
• zapalenie mózgu;
• zapalenie opon mózgowych;

Osoby z niedoborem odporności i zakażeniem toksoplazmozy wymagają specjalistycznego leczenia.

TOKSOPLAZMOZA W CIĄŻY I TOKSOPLAZMOZA WRODZONA

Zakażenie toksoplazmozą u kobiety ciężarnej najczęściej przebiega bezobjawowo. W takim przypadku powikłaniami zagrożone jest głównie dziecko. Ryzyko przeniesienia zarażenia na płód i powikłań jest różne na poszczególnych etapach ciąży. Do zakażenia dziecka dochodzi podczas transmisji pasożyta przez łożysko. W I trymestrze ciąży ryzyko przeniesienia toksoplazmozy przez łożysko na dziecko wynosi ok. 10%, a w ostatnich miesiącach ciąży wzrasta aż do 100% .

• Zarażenie w I trymestrze ciąży może przyczynić się do poronienia lub obumarcia płodu;

• Zarażenie w II trymestrze ciąży powoduje wystąpienie ciężkich wad u dziecka takich jak np. wodogłowie, zwapnienia śródczaszkowe, zmiany zapalne w dnie oka, drgawki, niedosłuch, hipotrofia wewnątrzmaciczna, żółtaczka, powiększenie wątroby i śledziony u dziecka, małopłytkowość;

• Zarażenie w III trymestrze ciąży początkowo u dzieci nie są rozpoznawane widoczne objawy. W wyjątkowych przypadkach jest to żółtaczka, zapalenie płuc, zapalenie mózgu. Choroba najczęściej daje o sobie znać dopiero w okresie niemowlęcym lub w kolejnych latach życia. Najczęstszymi objawami toksoplazmozy wrodzonej są opóźnienie rozwoju psychoruchowego, drgawki, zapalenie siatkówki oka, zez, jaskra. 

Podejrzenie toksoplazmozy wrodzonej postawione w oddziale noworodkowym (w związku z rozpoznaniem toksoplazmozy u matki w czasie ciąży, obecnością ewentualnych objawów u noworodka i wynikami badań serologicznych) wymaga dalszej diagnostyki, prowadzonej w wyspecjalizowanych oddziałach patologii noworodka.

Podstawą diagnostyki toksoplazmozy u kobiet w ciąży jest badanie polegające na oznaczeniu swoistych przeciwciał klasy IgG i IgM w kierunku toksoplazmozy. Należy je wykonać możliwie jak najwcześniej, badanie powinno być zlecane podczas pierwszej wizyty u lekarza ginekologa-położnika, a w przypadku uzyskania wyników ujemnych, badania te należy powtarzać co najmniej raz w każdym trymestrze ciąży. Jeżeli rozpoznanie toksoplazmozy zostało potwierdzone w sposób wiarygodny wdraża się leczenie antybiotykami.

ZAPRASZAMY NA WIZYTĘ W NASZEJ PRZYCHODNI W KATOWICACH

Przychodnia Mark-Med / ul. Stara Kłodnicka 43, Katowice  / REJESTRACJA: 667 937 572

Odwiedź nas na Facebook'u

Katowice, ul. Stara Kłodnicka 43

pn.-pt.: 8:00-18:00

Rejestracja: 667 937 572

Przychodnia Mark-Med 

w Katowicach

KONTAKT

GODZINY OTWARCIA

MENU

Nasz adres:

ul. Stara Kłodnicka 43

40-703 Katowice (woj.śląskie)

Napisz do nas:

mark-med@mark-med.pl

NASZE USŁUGI

Zadzwoń do nas:

+48 (32) 7818704

+48 667 937 572

Od poniedziałku do piątku

8:00 - 18:00