Nagminne zapalenie przyusznic czyli świnka to jedna z pospolitych dziecięcych chorób zakaźnych - na ogół niegroźna. Niekiedy jednak świnka przebiega z komplikacjami, może wtedy prowadzić do poważnych powikłań warto również dodać, że świnka jest chorobą groźną dla kobiet ciężarnych. Jakie są objawy świnki, jak przebiega choroba oraz jak wygląda jej leczenie?
JAK DOCHODZI DO ZAKAŻENIA I JAKIE SĄ OBJAWY ŚWINKI?
Na świnkę najczęściej chorują dzieci w wieku od 5 do 15 lat, chociaż zdarzają się przypadki zachorowań przez osoby dorosłe. Zdecydowanie więcej zachorowań występuje wiosną i jesienią niż latem czy zimą. Zakażenie przenosi się drogą kropelkową, np. podczas kaszlu i kichania, ale również przez kontakt z krwią lub moczem. Zakazić się można nie tylko przez bezpośredni kontakt, ale także przez używanie np. sztućców czy kubków, na których pozostały ślady zakażonej śliny.
Choroba wykluwa się przez ok. 2-4 tygodnie. Dziecko zaraża czasem już na 7 dni przed wystąpieniem pierwszych objawów i przez cały czas trwania choroby, czyli kolejne 10 dni. Świnka w około 50% przypadków przebiega bezobjawowo, a zachorowanie pozostawia trwałą odporność. To czy świnkę osoba chora przechodzi łagodnie czy z ostrzejszymi objawami zależy od poziomu jej odporności w momencie dostania się wirusa do organizmu.
Do głównych objawów choroby zalicza się:
-
gorączka (38–39°C);
-
brak apetytu;
-
złe samopoczucie;
-
zaczerwienienie i obrzmienie ślinianek;
-
utrudnione otwieranie ust;
-
ból okolicy stawu żuchwowego;
-
wrażliwość na kwaśne pokarmy;
-
suchość w jamie ustnej;
-
widoczna opuchlizna okolicy szyi i twarzy;
Wirus zazwyczaj atakuje ślinianki przyuszne, rzadziej - podżuchwowe czy podjęzykowe. Nie zawsze są one zajęte symetrycznie, czasem tylko jedna z jednej strony twarzy.Zaczerwienienie i obrzmienie ślinianek narasta przez 2–3 dni towarzyszy mu podwyższenie temperatury następnie cofa się po około tygodniu.
W Polsce nagminne zapalenie przyusznic występuje coraz rzadziej, a to za sprawą rozpowszechnionych szczepionek (trójskładnikowych) przeciwko śwince.
JAK WYGLĄDA LECZENIE ŚWINKI?
Każdy przypadek podejrzenia świnki wymaga konsultacji z lekarzem. Trzeba jak najszybciej udać się do specjalisty w celu postawienia odpowiedniej diagnozy i zbadania pacjenta pod kątem wystąpienia ewentualnych powikłań. W charakterystycznych przypadkach do rozpoznania wystarcza wywiad lekarski oraz badania kliniczne, bez dodatkowych badań pomocniczych. Czasami jednak konieczne jest przeprowadzenie badań wirusologicznych.
Najważniejszym punktem w leczeniu świnki jest wypoczynek i izolacja chorego przez około 9-10 dni. W czasie nasilonych dolegliwości można podawać leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. W leczeniu świnki nie stosujemy antybiotyków. Ulgę przynosi delikatne rozgrzanie obolałych miejsc przez założenie miękkiego szalika, ciepłe okłady czy smarowanie maścią rozgrzewającą. Należy podawać posiłki i napoje o letniej temperaturze. Warto unikać pokarmów wymagających gryzienia oraz gazowanych i kwaśnych napojów.
JAKIE MOGĄ BYĆ POWIKŁANIA ŚWINKI?
W niektórych przypadkach wirus świnki oprócz ślinianek atakuje inne narządy powodując różne powikłania, które mogą wystąpić zarówno w ostrej fazie choroby, jak i w procesie leczenia. Powikłania najczęściej dotyczą osób dorosłych i mogą wystąpić jako:
-
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Sygnałem, że wirus zaatakował opony mózgowo-rdzeniowe, są bóle głowy, gorączka, wymioty, a później bóle brzucha i lekka sztywność karku, w wyniku czego osoba chora nie może dosięgnąć brodą do klatki piersiowej. Bywa, że zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych nie daje takich objawów i lekarz może je wykryć tylko na podstawie badania płynu mózgowo-rdzeniowego pobranego w czasie punkcji lędźwiowej.
-
Zapalenie jąder i najądrza. Dotyczy prawie wyłącznie nastolatków i dorosłych mężczyzn, rzadko zaś małych chłopców. W 7-10 dniu choroby gwałtownie powiększają się jądra (częściej jedno jądro).Objawy występujące w zapaleniu jądra oprócz obrzęku to zaczerwienienie i ocieplenie krocza, ostry ból jądra lub jąder, nudności, wymioty, ból w podbrzuszu, dreszcze. Objawy te utrzymują się zazwyczaj cztery dni. Zapalenie jąder może prowadzić do zniszczenia komórek rozrodczych i w efekcie do niepłodności, ale jest to dość sporadyczne powikłanie.
-
Zapalenie jajnika. Może dotyczyć tylko jednego lub obu jajników. Powikłanie to występuje u dziewczyn po okresie dojrzewania oraz u dorosłych kobiet. Objawy występujące w zapaleniu jajnika przypominają symptomy zapalenia wyrostka robaczkowego: tkliwość w podbrzuszu oraz ból. Przypadłość ta nie prowadzi do niepłodności.
-
Zapalenie trzustki. Najczęściej występuje u dorosłych kobiet. Objawami świadczącymi o wystąpieniu zapalenia trzustki może być wysoka gorączka, silne bóle brzucha w okolicy trzustki (górna lewa ćwiartka brzucha), wymioty, biegunka. Chory powinien jak najszybciej trafić do szpitala, by nie doszło do wyniszczenia organizmu z powodu trudnych do opanowania, męczących wymiotów. Zwykle zapalenie trzustki po śwince mija bez śladu.
-
Poronienie. Świnka jest groźna dla kobiet szczególnie w pierwszym trymestrze ciąży, może bowiem wywołać poronienie, doprowadzić do śmierci płodu albo do wystąpienia wad wrodzonych u dziecka.
Do innych stosunkowo rzadko występujących powikłań świnki zalicza się:
-
zapalenie tarczycy;
-
zapalenie błędnika;
-
porażenie nerwu twarzowego;
-
zapalenie spojówek;
-
zapalenie twardówki, rogówki i tęczówki oraz nerwu wzrokowego;
-
grasica;
-
zapalenie stawów;
-
zapalenie nerek;
SZCZEPIENIE PRZECIW ŚWINCE.
Szczepionkę przeciwko śwince podaje się w postaci skojarzonej ze szczepionką chroniącą przed odrą i różyczką (MMR). Szczepionka jednoskładnikowa przeciwko tej chorobie nie jest dostępna. Maksymalną ochronę zapewnia podanie dwóch dawek szczepionki. Pierwszą dawkę podaje się w 12-15 miesiącu życia, a drugą uzupełniającą – w 10 roku życia.
Szczepionka MMR jest szczepionką bezpieczną i skuteczną. Po jej podaniu mogą wystąpić odczyny miejscowe, tj.: ból w miejscu podania, zaczerwienienie lub obrzęk. Ogólne odczyny poszczepienne zależą od wieku szczepionej osoby. U dzieci może pojawić się łagodne powiększenie węzłów chłonnych, podwyższona temperatura i wysypka. U dorosłych mogą dodatkowo wystąpić bóle stawów.
Przeciwwskazania do stosowania MMR to przede wszystkim: uczulenie na którykolwiek składnik preparatu, stwierdzona reakcja nadwrażliwości po wcześniejszym szczepieniu, ciąża, gorączka, przyjmowanie leków zmniejszających aktywność układu odpornościowego oraz choroby krwi i nowotwory. (http://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/swinka/)
ZAPRASZAMY NA WIZYTĘ W NASZEJ PRZYCHODNI W KATOWICACH!
Przychodnia Mark-Med / ul. Stara Kłodnicka 43, Katowice / REJESTRACJA: 667 937 572
Katowice, ul. Stara Kłodnicka 43
pn.-pt.: 8:00-18:00
Rejestracja: 667 937 572
Przychodnia Mark-Med
w Katowicach
KONTAKT
GODZINY OTWARCIA
MENU
Nasz adres:
ul. Stara Kłodnicka 43
40-703 Katowice (woj.śląskie)
Napisz do nas:
mark-med@mark-med.pl
NASZE USŁUGI
Zadzwoń do nas:
+48 (32) 7818704
+48 667 937 572
Od poniedziałku do piątku
8:00 - 18:00