Alkoholowe choroby wątroby

Wątroba jest głównym miejscem metabolizmu alkoholu etylowego, dlatego też nadmierne spożywanie alkoholu wpływa głównie na jej funkcjonowanie. Groźnym następstwem nadmiernego spożywania alkoholu może być wystąpienie alkoholowego stłuszczenia wątroby występującego u ok. 90% osób z problemem alkoholowym lub marskości wątroby. 

ALKOHOLOWE CHOROBY WĄTROBY - PRZYCZYNY. 

Główną przyczyną występowania chorób wątroby jest nadużywanie alkoholu. Alkohol poza uszkodzeniem samej wątroby odpowiedzialny jest za powstawanie wielu zmian w innych narządach organizmu oraz za występowanie uzależnienia od alkoholu. Proces eliminacji alkoholu etylowego z organizmu polega na jego utlenieniu do aldehydu i kwasu octowego. Proces ten prowadzi do zaburzenia równowagi procesów utleniania i redukcji w komórce oraz wystąpienia tzw. stresu oksydacyjnego polegającego na braku równowagi pomiędzy działaniem wolnych rodników tlenowych, a działaniem mechanizmów, które je usuwają. Stres oksydacyjny uznaje się za główny czynnik uszkadzający wątrobę. Przebieg procesów utleniania komórkowego uzależniony jest od uwarunkowań genetycznych, płci, a nawet przynależności etnicznej. 

Wypicie ponad 80 g etanolu dziennie odpowiadające 2 litrom piwa, 1 litrowi wina lub 5–6 drinkom znacząco zwiększa ryzyko choroby wątroby.

Z danych statystycznych wynika, że kobiety są bardziej wrażliwe na uszkodzenie wątroby przez alkohol niż mężczyźni – szkodliwa dawka jest u nich kilkakrotnie mniejsza, a postęp choroby zdecydowanie szybszy niż u mężczyzn. Szczyt zachorowalności u mężczyzn przypada na wiek ok. 40 - 55 lat, u kobiet analogicznie 10 lat wcześniej. W ciągu ostatnich 30 lat około połowa krajów Europy odnotowała spadek umieralności z powodu marskości wątroby, natomiast w innych krajach głównie w Europie Wschodniej, w tym w Polsce tendencja jest nadal wzrostowa.

ALKOHOLOWE CHOROBY WĄTROBY - RODZAJE I OBJAWY.

Zmiany chorobowe występujące w wątrobie w wyniku nadmiernego spożywania alkoholu mogą przybrać postać:

• alkoholowego stłuszczenia wątroby; 
• alkoholowego zapalenia wątroby;
• alkoholowej marskości wątroby.

To z jaką jednostką chorobową mamy do czynienia zależy od czasu, ilości spożywanego alkoholu oraz uwarunkowań genetycznych. Różnorodność obrazu klinicznego alkoholowego uszkodzenia wątroby zależy od stadium jej uszkodzenia.

ALKOHOLOWE STŁUSZCZENIE WĄTROBY

Ok. 90% osób nadmiernie spożywających alkohol cierpi na alkoholowe stłuszczenie wątroby. W obrazie mikroskopowym wątroby widoczne jest nadmierne gromadzenie lipidów w postaci kropli tłuszczu wypełniających komórkę. W miąższu wątroby tworzą się ziarniaki tłuszczowe, które mogą prowadzić do pękania przeładowanych tłuszczem komórek. Niepowikłane stłuszczenie wątroby przebiega najczęściej bezobjawowo, czasem towarzyszy mu uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej, spowodowane powiększoną wątrobą.

Alkoholowe stłuszczenie wątroby jest pierwszym etapem uszkodzenia wątroby. Gdy nie zostaną podjęte żadne kroki, aby zapobiec rozwojowi choroby, w wątrobie dochodzi do zmian martwiczo-zapalnych. Zaprzestanie spożywania alkoholu uruchamia powolny proces ustępowania zmian, natomiast kontynuowanie picia alkoholu prowadzi do powstania zapalenia i marskości wątroby.

ALKOHOLOWE ZAPALENIE WĄTROBY

Alkoholowe zapalenie wątroby charakteryzuje się występowaniem różnego stopnia nasileniem stłuszczenia, zwyrodnieniem balonowatym komórek wątroby, stanem zapalnym oraz rozwijającym się włóknieniem. Nawet zaawansowane zapalenie wątroby może długo przebiegać bez objawów.

Alkoholowe zapalenie wątroby charakteryzuje się różnorodnością objawów, występują np.:

• przewlekłe zmęczenie;
• nudności i wymioty;
• żółtaczka;
• gorączka;
• obrzęki; 
• wodobrzusze;
• objawy niewydolności wątroby. 

W przypadkach łagodnego lub umiarkowanego zapalenia, abstynencja alkoholowa prowadzi w ciągu tygodni i miesięcy do cofnięcia się większości zmian.

ALKOHOLOWA MARSKOŚĆ WĄTROBY

Alkoholowa marskość wątroby w obrazie klinicznym i przebiegu nie różni się znacząco od marskości o innej przyczynie. Marskość wątroby cechuje się szerokim zakresem objawów klinicznych z charakterystyczną feminizacją, polegającą na pojawieniu się cech płciowych kobiecych u mężczyzn jak np. powiększenie piersi oraz występowaniem hipogonadyzmu czyli niedoczynność gruczołów płciowych z brakiem wykształcenia albo zanikiem cech płciowych spowodowane przez zaburzenia przemian hormonów płciowych. 

Objawy alkoholowej marskości wątroby to:

• żółtaczka;
• stany podgorączkowe;
• obrzęki kończyn;
• wodobrzusze;
• żylaki przełyku;
• encefalopatia wątrobowa obejmująca m.in. zaburzenia koncentracji, upośledzenie świadomości, zaburzenia rytmu snu i czuwania

ALKOHOLOWE CHOROBY WĄTROBY - DIAGNOSTYKA I LECZENIE.

W przypadku nadużywania alkoholu i wystąpienia niepokojących objawów należy całkowicie zaprzestać spożywania alkoholu i zgłosić się w pierwszej kolejności do lekarza rodzinnego. Rozpoznanie alkoholowej choroby wątroby opiera się na potwierdzeniu nadużywania alkoholu przez pacjenta, charakterystycznym obrazie klinicznym oraz badaniach laboratoryjnych.

W celu rozpoznania zaburzeń związanych z piciem alkoholu stosowany jest m. in. specjalny kwestionariusz AUDIT (ang. Alcohol Use Disorders Inventory Test) opracowany przez Światową Organizację Zdrowia. W badaniach laboratoryjnych natomiast typowe jest niewielkie zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych: aminotransferazy asparaginianowej (AST) i alaninowej (ALT), z przewagą aminotransferazy asparaginianowej oraz wzrost aktywności gamma-glutamylotranspeptydazy (GGTP), wywołany przez zwiększony metabolizm alkoholu etylowego. W badaniu USG wątroby można natomiast z dużym prawdopodobieństwem potwierdzić obecność stłuszczenia. Biopsja wątroby z oceną obrazu histologicznego jest konieczna w niejednoznacznych przypadkach, zwykle jednak nie jest wymagana dla potwierdzenia diagnozy.

Leczenie alkoholowej choroby wątroby musi przebiegać pod nadzorem lekarza. W leczeniu alkoholowej choroby wątroby najważniejsza jest całkowita abstynencja alkoholowa, czyli powstrzymanie się od picia wszelkich, nawet najmniejszych ilości alkoholu. W wyniku abstynencji stan chorego może ulec znaczącej poprawie. W przypadku niemożności odstawienia alkoholu, warto pomyśleć o skorzystaniu z pomocy poradni leczenia uzależnień.

Istotne jest również uzupełnianie niedoborów żywieniowych zbilansowaną dietą i suplementacją witamin z grupy A, D, K, kwasu foliowego, a przede wszystkim – B: tiaminy (B1), ryboflawiny (B2), pirydoksyny (B6),  których niedobór występuje w trakcie przewlekłego nadużywania alkoholu.

Alkoholowe stłuszczenie wątroby oraz łagodne i umiarkowane zapalenie wątroby są jednostkami chorobowymi o odwracalnym przebiegu klinicznym. W ciężkim zapaleniu wątroby i w marskości, szczególnie u osób, które nie zaprzestają picia alkoholu, rokowanie nie jest pomyślne. Dodatkowymi czynnikami obciążającymi są: wodobrzusze, przebyty epizod krwawienia z żylaków przełyku i żółtaczka.

Abstynencja, czyli całkowite zaprzestanie spożywania alkoholu, musi trwać całe życie. Zakaz obejmuje również alkohol dodawany do potraw, np. pieczeni albo lodów. Należy zgłaszać się na wizyty kontrolne u lekarza i regularnie przyjmować leki wspomagające regenerację wątroby. Należy również dbać o prawidłowe odżywianie, m.in. zawartość witamin w pokarmach.

ZAPRASZAMY NA WIZYTĘ W NASZEJ PRZYCHODNI W KATOWICACH

Przychodnia Mark-Med / ul. Stara Kłodnicka 43, Katowice  / REJESTRACJA: 667 937 572

Odwiedź nas na Facebook'u

Katowice, ul. Stara Kłodnicka 43

pn.-pt.: 8:00-18:00

Rejestracja: 667 937 572

Przychodnia Mark-Med 

w Katowicach

KONTAKT

GODZINY OTWARCIA

MENU

Nasz adres:

ul. Stara Kłodnicka 43

40-703 Katowice (woj.śląskie)

Napisz do nas:

mark-med@mark-med.pl

NASZE USŁUGI

Zadzwoń do nas:

+48 (32) 7818704

+48 667 937 572

Od poniedziałku do piątku

8:00 - 18:00