Schistosomatoza to choroba pasożytnicza, która może mieć bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia. Schistosomatoza jest największym, zaraz po malarii – na świecie problemem parazytologicznym. Liczba chorych to ok. 230 milionów - są to głównie mieszkańcy Afryki i Ameryki Południowej. U ok. 20 milionów choroba ma ciężki przebieg. Zakażenie Schistosoma może prowadzić do rozwoju niewydolności wątroby, nerek, niepłodności i raka pęcherza moczowego.
CO TO JEST SCHISTOSOMATOZA?
Schistosomatoza jest to choroba pasożytnicza, którą wywołuje przywra z rodzaju Schistosoma. Człowiek najczęściej ulega zakażeniu przez Schistosoma japonicum i Schistosoma mekongi. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z wodą, w której bytują przywry, a więc najczęściej podczas kąpieli w jeziorach czy rzekach.
Droga, jaką robaki muszą pokonać, by w końcu wywołać u człowieka chorobę, jest długa i skomplikowana. Najpierw zakażone zwierzę lub człowiek wydala jaja przywry wraz z kałem, który musi dostać do słodkiej wody, bo tylko w takim środowisku przywry mogą się rozwijać. W wodzie z jaja wylęga się miracidium, czyli dziwadełko, a więc pierwsza larwa w cyklu życiowym przywry. Dziwadełko pływa w wodzie w poszukiwaniu odpowiedniego ślimaka, który staje się żywicielem pośrednim, dzięki któremu miracidium przekształca się w sporocystę macierzystą, która z kolei zamienia się w sporocystę potomną, a ta w cerkarię.
Ceriakia jest już na tyle zaawansowanym stadium robaka, że może opuścić ciało ślimaka. Poruszając się za pomocą ogonka pływa w wodzie i poszukuje żywiciela ostatecznego. Może nim stać się człowiek. Do ludzkiego organizmu ceriakia przenika przez skórę. Umiejscawia się w powierzchownych naczyniach krwionośnych. Tu przechodzi w następne stadium – schistosomulę – które wraz z krwią dostaje się do płuc, lewej części serca, dużego krwiobiegu, a na końcu do wątroby. Dopiero w wątrobie Schistosoma osiąga formę dojrzałą, płciową. Osobnik męski łączy się z żeńskim i razem przedostają się do układu żylnego miednicy mniejszej, głównie pęcherza moczowego. Pasożyty rozmnażają się w naczyniach żylnych, a część ich jaj dostaje się do światła pęcherza moczowego lub jelita i z moczem lub kałem wydostaje się z organizmu człowieka.
Choroba jest szczególnie rozpowszechniona wśród dzieci, zwłaszcza w wieku 5–15 lat, gdyż to one najczęściej mają kontakt ze skażoną wodą. Do innych grup ryzyka zalicza się rolników oraz rybaków.
JAKIE SĄ OBJAWY SCHISTOSOMATOZY?
Objawy schistosomatozy mogą różnić się w zależności od tego w jakim narządzie znajdują się jaja pasożytów. Pierwsze objawy pojawiają się ok. 4-6 tygodni od zakażenia i są to:
-
świąd;
-
rumień;
-
wysypka grudkowa na skórze;
Po ok. 1-3 dniach objawy się wyciszają. U chorego, który pierwszy raz ma kontakt z tego rodzaju pasożytami pojawia się także tzw. gorączka Katayama, czyli ostra reakcja alergiczna, gorączka, kaszel, ból brzucha. Zakażeni ponownie nie mają tak silnych objawów. W kolejnej fazie choroby, związanej z migracją i rozmnażaniem bakterii, dochodzą:
-
ogólne osłabienie organizmu;
-
poty;
-
dreszcze;
-
biegunka (często krwista);
-
krwiomocz;
-
spadek masy ciała;
-
uporczywy kaszel;
W ostatniej fazie dochodzi do uszkodzenia narządów wewnętrznych, przede wszystkim wątroby i śledziony, moczowodu i pęcherza moczowego. Zaawansowana, przewlekła schistosomatoza prowadzi także do:
-
żylaków przełyku
-
wodonercza
-
raka pęcherza moczowego
-
polipowatości jelit z krwistą biegunką
-
nadciśnienia płucnego
JAK WYGLĄDA DIAGNOSTYKA I LECZENIE SCHISTOSOMATOZY?
Rozpoznania schistosomatozy dokonuje się poprzez analizę mikrobiologiczną moczu i kału. Jest to najskuteczniejsza forma rozpoznania jednak nie w każdym przypadku pasożyty znajdują się badanych próbkach. Jeśli więc wróciliśmy np. z wycieczki do kraju, w którym występuje Schistosoma, i na podstawie objawów podejrzewamy u siebie zakażenie, warto badanie powtórzyć nawet kilkakrotnie. Dodatkowo wykonuje się testy serologiczne, które wykrywają obecność przeciwciał w krwi.
Leczenie choroby polega na przyjmowaniu leków przeciwpasożytniczych, przy czym na każdy gatunek Schistosomydziała inna substancja. Po upływie miesiąca należy powtórzyć badania, czasem powtarza się także kurację.
Leczenie daje bardzo dobre rokowania, jeśli zakażenie jest szybko rozpoznane. Niestety, wiele zakażeń przebiega przez długi czas bezobjawowo. W przewlekłej schistosomatozie, gdy np. doszło już do uszkodzenia narządów wewnętrznych, leczenie jest oczywiście bardziej skomplikowane i trudniejsze.
W JAKI SPOSÓB UCHRONIĆ SIĘ PRZED SCHISTOSOMATOZĄ?
Schistosomatoza jest dziś dość dobrze kontrolowana i skutecznie leczona. Choroba w Polsce rozpoznawana jest stosunkowo rzadko. Niepokojące jest to, że choć obserwujemy spadek zachorowalności, a także śmiertelności, zasięg schistosomatozy stale się zwiększa. Wynika to z przemieszczania się ludności, np. związanego z turystyką, ale w głównej mierze z migracją uchodźców. Wydaje się, że w przypadku tej choroby jedynym skutecznym sposobem walki jest profilaktyka. Należy unikać kąpieli w zbiornikach słodkowodnych na obszarach występowania Schistosomy, a do picia i przygotowywania posiłków używać wody butelkowanej.
ZAPRASZAMY NA WIZYTĘ W NASZEJ PRZYCHODNI W KATOWICACH!
Przychodnia Mark-Med / ul. Stara Kłodnicka 43, Katowice / REJESTRACJA: 667 937 572
Katowice, ul. Stara Kłodnicka 43
pn.-pt.: 8:00-18:00
Rejestracja: 667 937 572
Przychodnia Mark-Med
w Katowicach
KONTAKT
GODZINY OTWARCIA
MENU
Nasz adres:
ul. Stara Kłodnicka 43
40-703 Katowice (woj.śląskie)
Napisz do nas:
mark-med@mark-med.pl
NASZE USŁUGI
Zadzwoń do nas:
+48 (32) 7818704
+48 667 937 572
Od poniedziałku do piątku
8:00 - 18:00