Malaria nazywana inaczej “zimnicą” to najpowszechniejsza, pasożytnicza choroba tropikalna przenoszona przez komary. Pomimo wielu działań profilaktycznych jest ona główną, infekcyjną przyczyną zgonów osób podróżujących. Co warto wiedzieć o malarii przed podróżą? Jak zabezpieczyć się przed zachorowaniem?
CO TO JEST MALARIA I JAKIE SĄ JEJ PRZYCZYNY?
Malaria jest chorobą pasożytniczą, wywoływaną przez pierwotniaki. Przenoszona jest przez ukłucia komarów w tropikalnych i subtropikalnych strefach klimatycznych. Spośród pięciu gatunków zarodźców chorobotwórczych najgroźniejszym dla człowieka jest zarodziec sierpowaty (Plasmodium falciparum), wywołujący malarię tropikalną. Pierwotniak ten odpowiedzialny jest za większość przypadków śmierci z powodu tej choroby, zarówno wśród ludności zamieszkującej rejony malaryczne, jaki i wśród podróżnych.
GDZIE NA ŚWIECIE WYSTĘPUJE MALARIA?
Malaria występuje w ponad 100 krajach w rejonach tropikalnych i subtropikalnych. Najbardziej dotknięta tą chorobą część świata to Afryka tropikalna. Największe ryzyko zachorowania na malarię ponoszą osoby udające się do zachodniej części Afryki, a także do niektórych krajów Oceanii, m.in. na Papuę-Nową Gwineę oraz Wyspy Salomona. Podróżujący do Afryki wschodniej, w tym do Kenii i Tanzanii, są szczególnie zagrożeni malarią tropikalną o ciężkim przebiegu. Do oceny ryzyka zachorowania na malarię potrzebna jest dokładna trasa, a nie tylko lista krajów, które planujemy odwiedzić – ponieważ ryzyko malarii bywa zróżnicowane nawet w obrębie jednego miasta. Zagrożenie malarią występuje przez cały rok, tylko w niektórych rejonach poziom ryzyka zmienia się w zależności od pory roku i jest najwyższy pod koniec pory deszczowej. Malaria nie występuje na wysokościach powyżej 2500–3000 m n.p.m., czyli na terenach, w których nie ma warunków do przeżycia komarów.
JAKIE SĄ OBJAWY MALARII?
Minimalny okres wylęgania malarii wynosi ok. 7 dni od ukłucia przez zarażonego komara. W tym czasie chora osoba może nie zauważyć żadnej zmiany w stanie swego zdrowia. Do pierwszych objawów malarii należą m.in.:
- gorączka;
- dreszcze;
- zimne poty;
- ból głowy;
- bóle mięśni;
- osłabienie i ogólne, złe samopoczucie;
- nudności;
- wymioty;
- biegunka;
- żółtaczka.
Nie istnieją dolegliwości typowe dla malarii, a początkowe objawy u zarażonego turysty zwykle nie są charakterystyczne. Dlatego niekiedy łatwo pomylić dolegliwości wywołane przez zarodźce malarii np. grypą.
Ciężkie postacie malarii prowadzą do uszkodzenia licznych narządów wewnętrznych oraz poważnych zaburzeń metabolicznych. Malaria tropikalna może przejawiać się m.in. śpiączką wywołaną zajęciem ośrodkowego układu nerwowego przez pasożyty. Taki przebieg malarii nazywany jest malarią mózgową. Wśród dorosłych podróżnych dość często dochodzi do ostrej niewydolności nerek, wymagającej leczenia dializami do czasu wyzdrowienia.
CO ROBIĆ W RAZIE PODEJRZENIA MALARII?
Jeśli po powrocie z podróży do rejonów objętych występowaniem malarii pojawi się wysoka gorączka należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem! Jest to konieczne, nawet jeżeli dolegliwości wydają się choremu podobne do grypy lub innych, powszechnych w Polsce infekcji. Niekiedy opóźnienie diagnozy nawet o dobę może się przyczynić do znacznego pogorszenia rokowania, a nawet zagrożenia życia. Objawy zwykle pojawiają się ok. 7–14 dni po zarażeniu, a ponad 90% chorych choruje w ciągu miesiąca po podróży. Z tego powodu zawsze warto informować lekarza o swoim wcześniejszym pobycie w tropikach, niezależnie od tego, czy w podróży stosowano środki zapobiegające malarii.
JAK LEKARZ DIAGNOZUJE MALARIĘ?
Lekarz może podejrzewać malarię na podstawie badania chorego i informacji o podróży uzyskanych podczas wywiadu medycznego. Potwierdzeniem rozpoznania są jednak badania laboratoryjne, przede wszystkim mikroskopowe badanie krwi, które pokazuje także gatunek zarodźca malarii oraz nasilenie inwazji pasożytów. W szpitalach dosyć często stosowane są także tzw. szybkie testy malaryczne, pomocne w ustaleniu diagnozy. W niektórych sytuacjach konieczne jest rozpoczęcie leczenia przeciwmalarycznego u chorego jeszcze przed ostatecznym rozstrzygnięciem co do rozpoznania. W wielu krajach tropikalnych, w których zachorowania na malarię są częste, a wyposażenie placówek medycznych odbiega znacznie od standardów europejskich, zimnica rozpoznawana jest przez lekarzy wyłącznie na podstawie objawów chorobowych. W razie zachorowania w podróży nie należy poddawać w wątpliwość postawionej w ten sposób diagnozy. Warto zastosować się do zaleceń miejscowego personelu, który zwykle dysponuje doświadczeniem w leczeniu malarii
Nie istnieje powszechnie dostępna szczepionka przeciwko malarii.
JAK WYGLĄDA PROFILAKTYKA MALARII?
Zasadniczym elementem profilaktyki przeciwko malarii jest zapobiegawcze stosowanie leków antymalarycznych, zwane przez specjalistów chemioprofilaktyką. Problem jednak w tym, że poprawne wybranie leku musi uwzględniać szereg czynników, a zarazem odpowiadać bieżącej sytuacji w zakresie oporności zarodźców przenoszonych przez komary na leki w rejonie, do którego się udajemy. Mówiąc prościej należy rozpatrzeć indywidualne ryzyko zarażenia związane z dokładną trasą, terminem, długością i charakterem podróży oraz liczne inne indywidualne informacje dotyczące m.in. wieku, stanu zdrowia podróżnego i ewentualnych przeciwwskazań do zażywania poszczególnych preparatów. Dobór leków antymalarycznych powinien w każdym przypadku przebiegać indywidualnie i być skonsultowany z lekarzem specjalistą.
ZAPRASZAMY NA KONSULTACJE W NASZEJ PRZYCHODNI W KATOWICACH!
Przychodnia Mark-Med / ul. Stara Kłodnicka 43, Katowice / REJESTRACJA: 667 937 572
Katowice, ul. Stara Kłodnicka 43
pn.-pt.: 8:00-18:00
Rejestracja: 667 937 572
Przychodnia Mark-Med
w Katowicach
KONTAKT
GODZINY OTWARCIA
MENU
Nasz adres:
ul. Stara Kłodnicka 43
40-703 Katowice (woj.śląskie)
Napisz do nas:
mark-med@mark-med.pl
NASZE USŁUGI
Zadzwoń do nas:
+48 (32) 7818704
+48 667 937 572
Od poniedziałku do piątku
8:00 - 18:00